Van Gölü Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey

İsmini, en büyük kısmının bulunduğu şehirden alan Van Gölü, sayısız kültüre ev sahipliği yapmasının yanı sıra pek çok efsaneye de konu olmuştur. Bu yazımızda Bilet Dükkanı olarak Van Gölü hakkında bilmeniz gereken her şeyi anlatacağız. Van'a seyahat etmeden önce avantajlı fiyatlarımızdan faydalanmak için Bilet Dükkanı üzerinden Van uçak bileti sayfasını ziyaret edebilirsiniz.

Coğrafya derslerini sevenler hatırlayacaklardır; Van Gölü, Türkiye’nin en büyük iki gölünden biridir. Hatta dünyanın en büyük sodalı gölü olan bu doğal güzellik, Van Denizi olarak da bilinir. Pek tabii deniz özellikleri barındırmasından değil, neredeyse bir deniz kadar büyük olmasından dolayı bu adı alır. 

Canavarı, mistik anlatıları, kültürel gelişimdeki önemi, medeniyetlere adeta can suyu olması, binlerce yıllık geçmişi, çevresindeki tarihi eserleri, adası ve daha nicesiyle Van Gölü tek başına üzerine makaleler düzenlenmesi gereken bir oluşumdur. Hadi gelin, Van Gölü hakkında bilmeniz gereken her şeyi kronolojik olarak anlatmaya başlayalım. Hakkında çıkan ilginç ve bir o kadar da mistik anlatılardan da bahsedeceğiz ama önce tarih… 

Van Gölü Oluşumu

Türkiye’nin en büyük gölü olan Van Gölü’nün, dünyanın da en büyük sodalı gölü olduğunu söylemiştik. Tarihine bakacak olursak Van Gölü’nün oluşumu, 200 bin yıl öncesine kadar uzanır. Buzul Çağı’nda, aslen bir volkanik dağ olan Nemrut Dağı’ndan akan lavların uzunluğu 60 kilometreyi aşan bir akım oluşturmuş ve Van Çukuru ile Muş Çukuru arasında bulunan su akışını engellemiştir. Böylelikle su kanalı kapanan Van Çukuru, günümüzdeki Van Gölü olmuştur. 

Van Gölü Tarihi

Yazımızın başında da belirttiğimiz üzere, Van Gölü’nün ismi, bugün sınırlarının büyük çoğunluğunun bulunduğu Van şehrinden gelmektedir. Bu muazzam doğal güzelliğin tarihine baktığımız zaman, Urartu Krallığı’nın başkentinin de gölün kıyısında bulunduğunu görürüz. Milattan önce 10 ile 8’inci yüzyıllar arasında kurulan bu başkentin devamında, Van Gölü’nün sahilleri boyunca pek çok Ermeni kilisesi ve manastırı inşa edilmiştir ki bugün de pek çoğunun kalıntılarına rastlamak mümkündür. Üstelik, bahsettiğimiz kilise ve manastırlardan günümüze değin en iyi korunanı Kutsal Haç Kilisesi’dir ve gölün içerisindeki Akdamar Adası’nın üzerinde konumlanır. Kral Gagik Artzruni tarafından yaptırıldığı düşünülen kilisenin inşa tarihi ise 915 ile 921 yılları arasındadır. 

Van Gölü’nün Konumu ve Özellikleri

Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’nde, Yukarı Murat Van Bölümü’nde yer alan Van Gölü’nün tamamı 3 bin 755 kilometrekarelik alana yayılıdır. Dünyanın en büyük sodalı gölü olan bu doğal güzellik, biyolojik çeşitlilik bakımından da bir hayli zengindir. 

Van Gölü Ne Kadar Derin?

Yer yer sığ, yer yerse bir hayli derin olduğu gözlemlenen Van Gölü, deniz motorları ile seyahate dahi imkan verir. Van Gölü’nün en derin noktası ise 450 metredir. Yüzeyden tam 450 metre derine ulaşabilen Van Gölü’nün derinliği, onu Türkiye’nin en derin su kütlelerinden biri olarak anılmasına olanak tanır. Öte yandan belirtelim ki sodalı bir göl olması sebebiyle Van Gölü’nün suyu alışık olunan pek çok diğer göle kıyasla daha sıcaktır. 

Biyolojik Çeşitlilik

Dünyanın en büyük sodalı gölü olan Van Gölü’nde bilinen 103 farklı tür fitoplankton ile 36 farklı tür zooplankton bulunur. Tüm bunlarla birlikte Van Gölü’nde iki farklı tür de balık yaşamaktadır. Bu balıklardan biri, Van’ın simgelerinden biri olan inci kefalidir. İnci kefali dışında 2018 yılında 13 metrelik derinlikte henüz ismi saptanamamış olan siyah benekli sarı bir balık da bulunur. 

Van Gölü Canavarı

Van Gölü çevresinde yaşayan yerel insanlara göre Van Gölü içerisinde bir canavar yaşamaktadır. Konuya ilişkin olarak şimdiye kadar pek çok pozitif bilime inanan araştırmacı bölgeye gelip, pek çok araştırma yapsa da herhangi bir somut delile ulaşamamıştır. Bununla birlikte, Van Gölü Canavarı efsanesinin, yöre halkı tarafından tamamen turizmi güçlendirmek amacıyla ortaya atıldığı da düşünülmektedir. 

Van Gölü Canavarı efsanesi, ilk olarak 1933 yılında yayılmaya başlasa da yapılan araştırmalar göstermiştir ki ilk olarak canavar efsanesi 1889 yılına kadar uzanmaktadır. Efsaneye göre gölün içerisinde oldukça büyük bir canavar yaşamaktadır ve belirli dönemlerde göl çevresinden insanları yakalayıp, gölün dibine çekmektedir. Neredeyse siyaha yakın bir renkte olduğu aktarılan canavarın 15 metre ebatlarında olduğu söylenmektedir. 

Van Gölü Turizmi

Van Gölü, Van şehrinin turizminin gelişmesinde oldukça önemli aktörlerden biridir. Van kahvaltısı, otlu peyniri ve dünyaca ünlü Van kedisi ile meşhur olan şehir, Van Gölü Canavarı efsanesi ile de her yıl pek çok turisti çekmektedir. 

Ermenilerin en eski kiliselerinden biri olan Akdamar Kilisesi ve Surp Haç Kilisesi’ne ev sahipliği yapan Van Gölü, feribot seferleri ile de her yıl yüz binlerce turiste ev sahipliği yapar. 

Van’da Gezilecek Yerler

Bu yazımızda Bilet Dükkanı olarak sizlere Van Gölü hakkında bilmeniz gereken her şeyi anlattık. Ayrıca, Van Gölü’nü gezmek için seyahat ettiğiniz takdirde, Van’da gezilecek yerleri de bilmeniz gerektiğini düşündük ve sizin için mini bir Van’da gezilecek yerler listesi hazırladık. İşte Van’da gezilecek yerler…

1. Muradiye Şelalesi: İsmini, Osmanlı Padişahı IV. Murat’tan alan bu şelale, Osmanlı hükümdarını kendine hayran bırakmasıyla bilinir. Muradiye Şelalesi, bahar aylarında artan debisiyle, göz alıcı bir doğal güzelliğe ulaşır. Şehir merkezine 80 kilometre mesafede bulunan şelale, Bağdat Seferi’ne çıkan Osmanlı Padişahı IV. Murat’ın sefere giderken çevresinde dinlendiği; zaferle sonuçlanan sefer dönüşü yeniden aynı yerde konaklamak istediği, zira şelalenin güzelliğine hayran kaldığı aktarılır. Bu nedenle de şelaleye Muradiye ismi verilmiştir. 
2. Kanispi Şelalesi: Van’ın en önemli doğal güzelliklerden bir diğeri de Kanispi Şelalesi’dir. Debisinin yüksek olması dolayısıyla akarken alışılagelenden çok daha fazla köpüren sularının oluşturduğu süt köpüğü rengi dolayısıyla, süt anlamını taşıyan kanispi ismini almıştır.
3. Van Kalesi: Bir diğer adı da Kartal Yuvası olan Van Kalesi de bu şehirde ziyaret edebileceğiniz bir diğer önemli gezi noktasıdır. Urartu Krallığı tarafından inşa edilmiş olan kale, şehrin en önemli tarihi değerlerinden biridir. 
4. Van Kedi Evi: Van’ın dünyaca ünlü bir diğer kültürel değeri de kedileridir. Van Kedisi, iki gözü farklı renkte olan süt beyazı renkteki kedilerdir. Van kedilerinin özelliklerini, kendilerini ve onlara ait pek çok bilgiye sahip olabileceğiniz Van Kendi Evi de mutlaka bu şehirle uğramanız gereken noktalardan biridir.
5. Akdamar Adası Ermeni Kilisesi: Van Gölü’nün içerisindeki Akdamar Adası’nda konumlanan Ermeni Kilisesi, bu şehri ziyaretinizde mutlaka ziyaret etmeniz gereken yerlerdendir. 1000 yılı geçkin tarihe sahip olan bu kilise, Van’da gezilecek yerler listesinin en önemli gezi noktalarından biridir. 
6. Van Müzesi: Van tarihine tanıklık etmenize olanak tanıyan Van Müzesi, şehrin tarih sayfalarına kazınmış tüm değerlerinden günümüze ulaşan eserlere ev sahipliği yapar. 

Van'da gezilecek yerler ile ilgili detaylı bilgiye ulaşmak için "Doğu Anadolu'nun Cevheri Van'da Gezilecek Yerler" başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.