Roma Tarihi Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Milattan önce 625'teki kuruluşundan milattan sonra 476'daki düşüşüne kadar Roma İmparatorluğu düzinelerce kültürü fethetti ve bütünleştirdi. Romalılar geniş toprakları fethetmeleri, yerden ısıtmayı icat etmeleri ve geniş bir yol ağı geliştirmeleriyle hatırlanıyor. Peki onlar hakkında ne kadar şey biliyoruz? İşte Roma tarihi hakkında bilinmesi gerekenler…
Roma, MÖ 625 civarında, antik İtalya'nın Etruria ve Latium olarak bilinen bölgelerinde kuruldu. Roma İmparatorluğu'nun tarihi Krallar Dönemi, Cumhuriyetçi Roma ve ve İmparatorluk Roması olmak üzere üç döneme ayrılır. İmparatorluk Dönemi Roma'nın milattan önce 31 ve milattan sonra 476'daki yıkılışa kadar süren son dönemidir. Bu dönemde Roma, onlarca yıllık barış, refah ve genişlemeye tanık olmuştur. MS 117'ye gelindiğinde, Roma İmparatorluğu üç kıtayı kapsayan bir genişliğe ulaşmıştır.
MS 286'da Roma İmparatorluğu, her biri kendi imparatoru tarafından yönetilen doğu ve batı imparatorluklarına bölündü. Batı imparatorluğu birçok Gotik istilaya maruz kaldı ve MS 455'te Vandallar tarafından yağmalandı. Bundan sonra Roma, Batı Roma İmparatorluğu'nun sona erdiği MS 476 yılına kadar gerilemeye devam etti. Daha çok Bizans İmparatorluğu olarak bilinen Doğu Roma İmparatorluğu MS 15. yüzyıla kadar varlığını sürdürdü. 1453'te Türklerin başkenti Konstantinopolis'in (Türkiye'de günümüz İstanbul'u) kontrolünü ele geçirmesiyle düştü. Ve bu olay ‘insan uygarlığı tarihindeki en dramatik çöküşlerden biri’ diye adlandırılarak tarihin tozlu sayfalarında yerini aldı.
Roma Hakkında
Roma, İtalya'nın en büyüleyici şehridir. 2000 yıldan daha uzun geçmişi ile bu Roma, antik kentlerinin yanında bir açık hava müzesinden aslında çok daha fazlasıdır. Tarihi bir merkez olarak yeterince özeldir; çağdaş bir Avrupa başkenti olarak tamamen benzersizdir. Kültürü, yemekleri, insanları, modern, canlı bir şehir oluştururken ne olursa olsun ziyarete değer bir destinasyon olarak karşımıza çıkar.
Devasa bir sanat, inanç ve tarih merkezidir. Buraya Ebedi Şehir demelerine ise şaşmamalı. Köklü bir geçmişe sahip olan şehir her geçen gün daha da güçlenerek yoluna devam ediyor. Şehir antik Roma özelliklerini barındırır. Ancak bunların ötesinde erken dönem Hıristiyan bazilikalarından Romanesk kiliselere, Rönesans saraylarına ve Barok dönemine ait çeşmelere ve kiliselere kadar şehrin bugünkü görünümünü belirleyen bir çok eser bulunmakta. Roma’da halâ dünyanın en güzel freskleri olan 500 yıllık tablolara bakabilir, insanları izlemek için mükemmel olan devasa açık meydanlarda dolaşabilir, güzel kiliseleri keşfedebilirsiniz.
Roma Tarihi Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Bir zamanlar kudretli Roma İmparatorluğu'nun kalbi ve hâlâ papalığın evi olan Roma’nın modern dünyamıza yaptığı katkılar yadsınamayacak cinsten. Şimdi bile onların yaptıkları hayatımıza dokunmaya ve dünyaya katkı sağlamaya devam ediyor. Liste oldukça etkileyici… İşte en iyi Roma İmparatorluğu icatlarından on tanesi.
Çimento
Roma'yı ziyaret ettiğinizde, bazı çarpıcı ve etkileyici antik yapıların hala bir şekilde ayakta durduğunu göreceksiniz. Pantheon, Kolezyum ve Roma Forumu Romalılar tarafından bir tür çimento kullanılarak inşa edilen binaların örnekleridir. Bugün kullandığımız çimento değil ama erken dönemde oldukça etkiliydi ve pek çok yapı bu sayede yapıldı.
Su Kemeri
Romalılar su taşıma fikrini icat etmediler. Antik Roma döneminden önce de ilkel kanallar ve diğer su taşıma sistemleri mevcuttu. Ancak fikirden yararlandılar, geliştirdiler, değiştirdiler ve mühendislik becerilerini Su Kemeri'ni inşa etmek için kullandılar. Bu gerçekten çok etkileyici bir olaydı çünkü kasaba ve şehirlere temiz su getirerek sanitasyon gibi diğer gelişmelerin de önünü açtılar.
Sanitasyon
Romalılar bize hijyen sağladılar. Su kemerlerini kullanarak şehir ve kasabalara temiz su getirmişler, atıkları temiz sudan uzak tutmuşlar, ayrıca atıkların şehir dışına atılması için kanalizasyonlar geliştirmişlerdir. Kanalizasyonları temizlemek için su kemerlerinden gelen suyu kullandılar. Roma'nın merkezinde evlerin çoğu detaylı bir kanalizasyon yapısına bağlıydı. Roma İmparatorluğu'nun diğer önemli yerlerinde de aynı gelişmeler yaşandı. Bu, halk sağlığı açısından ileriye doğru atılmış büyük bir adımdı.
Yollar
Romalılar karmaşık bir yol ve otoyol yapısı geliştirdiler. Bu, böylesine geniş bir İmparatorluğu yönetmenin çok önemli bir parçasıydı. Avrupa ve Akdeniz'de 55.000 mil yol inşa ettiler. Bu durum onların topraklarının etrafında malzemelerini, askerlerini ve iletişimlerini verimli bir şekilde taşımalarına yardımcı oldu. Romalılar ayrıca yollara işaretler de koydular.
Sosyal Bakım ve Refah
Antik Roma yönetimleri refah tipi programları geliştirdiler. Yetimlerin ve toplumdaki yoksul çocukların beslenmesine ve eğitilmesine yardımcı olmak için para sağlayan yasalar ortaya koydular.
Jülyen Takvimi
Romalılar 365 günün 12 aya bölündüğü Jülyen takvimini geliştirdiler. Güneş yılını esas alan bu takvime, bunu uygulayan Julius Caesar'ın adı verilmiştir. Bazı dini kurumlar bugün hala tatilleri hesaplamak için bu takvimi kullanırlar.
Cerrahinin Unsurları
Romalılar, Yunanlıların cerrahide kaydettiği gelişmelerin üzerine inşa ettiler. Pek çok yeni cerrahi alet ve tekniği kendileri geliştirdiler. Ayrıca ameliyatta antiseptiklerin ilk hali sayılabilecek bir biçimini kullandılar. Çünkü cerrahi aletlerin kullanılmadan önce temizlenmesi gerektiğini düşündüler. Sezaryen fikrini geliştirdiler. Ayrıca savaş alanı cerrahisine de öncülük ettiler. Onlar için askerlerine tıbbi olarak yardım etmeye hazır olmak, savaşa hazır olmanın önemli bir parçasıydı.
Modern Hukuk Sisteminin Unsurları
Roma'nın hukuk sistemi dünyadaki birçok hukuk sisteminin temelini oluşturdu. Suçluluğu kanıtlanıncaya kadar masum olma kavramını geliştirdiler. Ayrıca suçlara verilecek cezaları listeleyen 'on iki tablo' adı verilen bir kod geliştirdiler. 'Pro bono', 'mahkeme celbi' ve 'yeminli beyan' gibi terimlerin tümü Roma hukuk sisteminden kaynaklanmaktadır.
Gazeteler/Kamu Basını
Romalılar vatandaşlara bir tür günlük haber dağıtan ilk kişilerdi. Bu el yazısıyla yazılmış duyuru sayfaları Roma'da halka açık olarak sergilendi. Ayrıca siyasi gelişmeleri, askeri gelişmeleri ve büyük skandallar veya hikayelerle ilgili ayrıntıları da ele aldılar. Romalılar senatoda olup bitenlerle ilgili açıklamalar yayınladılar ve bu bilgilerin günlük haberler gibi kamuoyuna duyurulmasını sağlayan da Julius Caesar'dı.
Posta Servisi
Roma İmparatorluğu'nun büyüklüğü ve büyümesi iletişimde ulaşımı gerekli kıldı. İmparator Augustus, Roma İmparatorluğu boyunca iletişimi bir yetkiliden diğerine götüren, devlet tarafından işletilen bir kurye ve taşıma hizmeti olan ilk posta hizmetini geliştirdi.
Roma Uçakla Kaç Saat Sürer?
Öncelikli olarak Bilet Dükkanı üzerinden alacağınız Roma uçak bileti ile birçok havayolu şirketinin uçuşlarını görebilir ve en ucuz uçak bileti fiyatlarını karşılaştırabilirsiniz. İstanbul'dan direkt, Ankara ve İzmir'den ise aktarmalı uçuşlarla Roma’ya ulaşabilirsiniz. Yolculuk süresi ise direkt uçuşlarda yaklaşık 2 saat 30 dakika sürmektedir. Roma'ya seyahat etmeden önce Bilet Dükkanı üzerinden Roma otelleri ve araç kiralama hizmetleri ile ilgili detaylı bilgiye ulaşabilir, erken rezervasyon fırsatlarından faydalanabilirsiniz.
Roma'ya Hangi Mevsim Gidilir?
Roma'yı ziyaret etmek için kötü bir zaman yoktur, ancak şehir yaz aylarında oldukça kalabalıktır ve haziran-eylül ayları arasındaki bunaltıcı aylarda ziyaret ederseniz, deneyiminiz kaçınılmaz olarak renklenecektir. Bu sebeple ilkbahar ve sonbahar Roma'yı ziyaret etmek için büyülü zamanlardır. Ancak Yaz sonrası Roma'da o kadar meşhur bir şekilde kutlanır ki, bunun için özel, eski bir terim vardır: Ottobrata Romana ("Roma Ekimi"). Geçmişi geleneksel hasat dönemine kadar uzanan erken sonbahar, Romalıların, yaz sıcağının sonuna eşlik eden hafif güneş ışığı ve berrak hava altında taze ezilmiş üzümlerin tadını çıkarmak için şehirden ayrıldıkları zamandır. Günümüzde ise Romalılar bunu daha çok şehirde uzun yürüyüşler yaparak çıkarıyor.
Roma'nın En Meşhur Lezzetleri
Demek sonunda Roma'ya ayak bastınız! Gezi programınızı planladınız. Ancak bulmacanın hala hayati bir eksik parçası var… Buraya geldiğinizde ne yemek yiyeceksiniz. Roma gezisi kaçınılmaz olarak çok fazla yürümeyi gerektirir ve sabahtan öğlene akşamdan geceye kadar açlığınızın ayak izlerini takip edeceksiniz. öğleden sonraya ve akşam geceye dönerken açlığın ayak izlerinizi takip edeceğinizden emin olabilirsiniz. Yine de endişelenmeyin! Kolezyum'un antik kalıntılarını veya Vatikan Müzeleri'ni keşfederken yakacağınız türden kaloriler bunlar. Peki bu ‘Ebedi Şehir'de denemeniz gereken lezzetler neler? Roma'da açlık vurduğunda ne yiyebileceğinizi öğrenmek aşağıdaki en meşhur Roma lezzetlerine gelin birlikte göz atalım…
- Carbonara: Pancetta (İtalyan jambonu), yumurta, peynir, sarımsak ve taze makarnadan yapılan nefis bir makarna sosu.
- Cacio e pepe: Sadece pecorino peyniri ve taze çekilmiş karabiber ile yapılan basit ama lezzetli makarna sosu.
- Pizza romana: İnce hamurlu, çıtır kenarlı ve çeşitli malzemelerle yapılan Roma tarzı pizzadır.
- Saltimbocca alla Romana: İnce dilimlenmiş dana eti, taze kekik, jambon ve beyaz şarapla kaplanarak pişirilen lezzetli bir et yemeği.
- Supplì: Dışı kızarmış pirinç toplarıdır ve içinde mozzarella peyniri bulunur. İçerisindeki peynir eriyince muhteşem bir lezzet ortaya çıkar.
- Carciofi alla Romana: Roma usulü enginar, limon suyu, sarımsak ve taze otlarla hazırlanan bir yan yemektir.
- Gelato: İtalya'nın meşhur dondurması olan gelato, Roma'da da çok popülerdir. Her türlü meyve ve tat seçeneği bulunur.
- Tiramisu: İtalya'nın meşhur tatlılarından olan tiramisu, kahve, kakao ve mascarpone peyniri ile yapılan hafif ve lezzetli bir tatlıdır.